Uchwała Nr 283/XVIII/2012 Rady Miasta Częstochowy z dnia 26 stycznia 2012 r. w sprawie określenia zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji w spółkach prawa handlowego przez Prezydenta Miasta Częstochowy została podjęta nie z inicjatywy Prezydenta Miasta lecz na podstawie pisma, które wpłynęło z Wydziału Nadzoru Prawnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach. Pismo to zostało wysłane do wszystkich jednostek samorządu terytorialnego Województwa Śląskiego.
Wydział Nadzoru Prawnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach zwrócił uwagę na fakt, iż zgodnie z brzmieniem art.18 ust.2 pkt 9 lit.g ustawy o samorządzie gminnym do wyłącznej kompetencji rady gminy należy określenie zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji przez wójta (w przypadku Częstochowy - Prezydenta Miasta). W związku z utrwaloną linią orzeczniczą oraz doktryną organy stanowiące gmin powinny określać ogólne normy postępowania, którymi powinien kierować się organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego przy wnoszeniu, cofaniu i zbywaniu udziałów i akcji. W związku z tym rady gmin nie są uprawnione do podejmowania indywidualnych uchwał w sprawie wyrażenia zgody na wnoszenie (cofanie, zbywanie) akcji lub udziałów. Do kompetencji rady gminy należy jedynie określenie ogólnych zasad wnoszenia, cofania i zbywania udziałów i akcji w spółkach prawa handlowego.
Zgodnie z tą wykładnią uchwały indywidualne będą traktowane jako istotne naruszenie prawa stanowiące podstawę do zastosowania środka nadzorczego w postaci stwierdzenia nieważności takiej uchwały w całości.
Nieprawdą jest zawarte w artykule stwierdzenie, iż Prezydent Miasta „miejską spółkę może sprzedać, jakąkolwiek kupić i nikomu nic do tego, a szczególnie radnym”.
Przede wszystkim gmina nie może „sprzedać” czy też „kupić” spółki, tylko ewentualnie zbyć udziały/akcje należące do gminy, przystąpić do spółki już istniejącej lub zawiązać nową spółkę prawa handlowego.
Zgodnie z art.10 ust.1-3 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej, art.6 pkt. 10 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz Kodeksem Spółek Handlowych gmina może tworzyć spółki prawa handlowego oraz przystępować do nich.
Artykuł 10 ustawy o gospodarce komunalnej w związku z art. 6 pkt 10 ustawy o gospodarce nieruchomościami określa jednak przesłanki, które muszą zostać spełnione, aby gmina mogła utworzyć spółkę prawa handlowego (tj. spółkę z o.o. albo spółkę akcyjną) lub też przystąpić do takiej spółki (wszystko jedno, czy będzie to spółka jednoosobowa gminy czy też spółka gminy z innymi jeszcze podmiotami).
Zgodnie z art.18 ust.2 pkt 9 lit.f ustawy z dnia 8 marca 1990 r. O samorządzie gminnym (j.t. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) nadal do kompetencji Rady Miasta Częstochowy należy podejmowanie uchwał w sprawie tworzenia i przystępowania do spółek i spółdzielni oraz rozwiązywania i występowania z nich – czyli, aby gmina mogła zawiązać nową spółkę, przystąpić do spółki już istniejącej, rozwiązać spółkę lub zbyć całość udziałów/akcji, które posiada w danej spółce (wystąpić ze spółki) nadal konieczna jest zgoda Rady Miasta na tę czynność.
W § 6 uchwały Nr 283/XVIII/2012 Rady Miasta Częstochowy z dnia 26 stycznia 2012 r. zostało zawarte upoważnienie dla Prezydenta Miasta Częstochowy do zbywania udziałów i akcji w spółkach, ale w ściśle określonych trybach, a mianowicie: oferty ogłoszonej publicznie, przetargu publicznego lub negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Tryb publiczny wymaga ogłoszenia oferty publicznej, zaproszenia do rokowań lub zaproszenia do przetargu publicznego w co najmniej jednym dzienniku o zasięgu ogólnopolskim. Możliwe jest zbycie udziałów/akcji w innym trybie, ale wymaga to zgody Rada Miasta Częstochowy.
Niezgodne z prawda jest też stwierdzenie, że Prezydent Miasta Częstochowy przekazał Agencji Rozwoju Regionalnego w Częstochowie S.A. trzy działki, jednocześnie zabierając je innej spółce miejskiej - Zakładowi Gospodarki Mieszkaniowej „TBS” w Częstochowie Sp. z o.o.
Przede wszystkim wniesienie aportu w postaci trzech nieruchomości gruntowych do ARR S.A. nie stanowiło uszczuplenia majątku ZGM TBS Sp .z o.o., gdyż nieruchomości te były w użytkowaniu Spółki (nigdy nie były jej własnością) - krótko mówiąc - ZGM jedynie administrował/zarządzał tymi nieruchomościami..
Nieruchomości te stanowią przedmiot projektu inwestycyjnego w partnerstwie publiczno-prywatnym, także z perspektywą pozyskania kapitału w ramach instrumentu finansowego Jessica (dotyczy rewitalizacji obszarów miejskich objętych Miejskim Programem Rewitalizacji).
Na podstawie informacji przygotowanej przez Wydział Mienia i Nadzoru Właścicielskiego Urzędu Miasta Częstochowy
Włodzimierz Tutaj
rzecznik prasowy UM Częstochowy